Μουσικοθεραπεία (εργασία σε εξέλιξη)

<< Εκεί που τελειώνει η ισχύς των λέξεων αρχίζει αυτή της μουσικής>>.

  Βίλχελμ Ρίχαρντ Βάγκνερ

Υπάρχουν διάφοροι μέθοδοι θεραπείας μέσω της μουσικής οι οποίες οργανώνονται ανάλογα με την κάθε περίπτωση και τις ανάγκες του ενδιαφερόμενου. Η σύγχρονη μουσικοθεραπεία βασίζεται σε τρεις θεμελιώδεις αρχές-μεθόδους:

Α. εμπειρία μέσα από τη δομή (instruction),

Β. εμπειρία στην αυτοοργάνωση και

Γ. εμπειρία σε σχέση με τους άλλους. (Στην προκειμένη περίπτωση η λέξη εμπειρία δε φανερώνει μόνο γεγονότα του παρελθόντος, αλλά γεγονότα που γίνονται και κατά το παρόν από τον ασθενή).

Καθεμιά από τις τρεις θεμελιακές αρχές-μεθόδους της μουσικοθεραπείας, στηρίζεται σε ορισμένες επίσης αρχές, που ταυτόχρονα αποτελούν και ιδιαίτερα γνωρίσματα της μουσικής.

Έτσι :

Α. Η εμπειρία μέσα από την δομή στηρίζεται στις παρακάτω αρχές:

1) Η μουσική απαιτεί η ανθρώπινη συμπεριφορά να έχει συγκεκριμένο ρυθμό, κάποια δομή στο χρόνο.

2) Επιτρέπει την άμεση συνεχόμενη αντικειμενική συμπεριφορά με ικανότητες που εκφράζονται μέσω αυτής.

3) Η μουσική προκαλεί συμπεριφορά η οποία επηρεάζει.

4) Προκαλεί συμπεριφορά η οποία είναι προσεγγίσιμη στους άλλους.

Β. Η εμπειρία στην αυτοοργάνωση στηρίζεται στις ακόλουθες αρχές:

1) Η μουσική δημιουργεί αυτοέκφραση.

2) Η μουσική προκαλεί τους ασθενείς να προσπαθήσουν να ασχοληθούν με κάτι δημιουργικό.

3) Προκαλεί ευκαιρίες για κοινωνική αναγνώριση, επιβράβευση και μη-επιβράβευση.

4) Προκαλεί αυτοπεποίθηση που απορρέει από τις πετυχημένες μουσικές ενασχολήσεις του ασθενή και ανύψωση του ηθικού του, γιατί νοιώθει το αίσθημα ότι είναι χρήσιμος κι έτσι κερδίζει την εκτίμηση των γύρω του.

Γ. Η εμπειρία σε σχέση με τους άλλους στηρίζεται στις εξής αρχές:

1) Η μουσική παρέχει τη δυνατότητα στην αυτοέκφραση να γίνει κοινωνικά αποδεκτή.

2) Δίνει τη δυνατότητα στον ασθενή να έχει τη δική του γνώμη και αντίδραση μέσα στην ομάδα.

3) Η μουσική δίνει τη δυνατότητα για αποδοχή της ευθύνης απέναντι στο άτομο και στους άλλους.

4) Η μουσική προκαλεί επικοινωνία με τους άλλους και κοινωνικοποιεί ομαλά τον ασθενή.

5) Προκαλεί επίσης την εμπειρία της συνεργασίας και του συναγωνισμού με κοινωνικά αποδεκτές μεθόδους.

6) Η μουσική διασκεδάζει ταυτόχρονα, γεγονός που είναι αναγκαίο για τους θεραπευτικούς σκοπούς.

7) Η μουσική τέλος είναι ικανή να βοηθήσει να μάθει ο ασθενής «κανόνες» κοινωνικά αποδεκτούς.

Από το ηλεκτρονικό βιβλίο:

«Οι Τέχνες ως παράγοντας διατήρησης και ανάκτησης της ψυχικής υγείας του ανθρώπου - Art Therapy, χοροθεραπεία, μουσικοθεραπεία, δραματοθεραπεία»

Αμαλία Κ. Ηλιάδη

Οι θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής του Μότσαρτ

<<Η μουσική του έχει το αυτοδύναμο ενός φυσικού πίδακα, που μας θαμπώνει, κάνει τα πράγματα να κολυμπούν μισό μέτρο πάνω από το έδαφος, σε μια σωστή πλημμύρα φωτός, λαμπερές ψιχάλες ήχων, που διασχίζουν λοξά το σκοτεινό μας παράθυρο…>>

Οδυσσέας Ελύτης

Τις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής του Μότσαρτ σε ασθενείς που βρίσκονται σε μετεγχειρητικό στάδιο επιβεβαίωσε ένας 30χρονος Αμερικανός χειρουργός, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι νότες του Αυστριακού συνθέτη επισπεύδουν την έκκριση της αυξητικής ορμόνης που έχει καταπραϋντική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό.

Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει αυτό τον συσχετισμό. Αλλά προς το παρόν δεν έχουν αποκτήσει ξεκάθαρη εικόνα για τον τρόπο που επιδρούν οι νότες στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο Κόνραντ ωστόσο πραγματοποίησε μια καινοτόμο μελέτη και υποστήριξε ότι η μουσική του Μότσαρτ, κατά έναν παράδοξο τρόπο, αξιοποιεί τις δυνατότητες της αυξητικής ορμόνης στον άνθρωπο και τις μετατρέπει σε θεραπευτικό εργαλείο! Στόχοι και εφαρμογές της μουσικοθεραπείας στην Ιατρική είναι η αντιμετώπιση του πόνου, η αντιμετώπιση του ψυχοσωματικού στρες, η βοήθεια της μητέρας στον τοκετό, η χρήση στις μονάδες πρόωρων νεογνών, η βοήθεια στη μετεγχειρητική ανάρρωση, η ανακουφιστική θεραπεία καρκινοπαθών, οι εφαρμογές σε μονάδες εντατικής θεραπείας καρδιοπαθών, οι εφαρμογές στη νόσο Αλτσχάιμερ, η αντιμετώπιση της κατάθλιψης, η βελτίωση της επικοινωνίας ψυχιατρικών ασθενών και πολλές άλλες εφαρμογές.

Έρευνες γύρω από τη θεραπευτική αξία της μουσικής του Mozart έγιναν και σε ασθενείς με επιληψία, όπου και αποδείχθηκε, ότι η ακρόαση του Mozart -και μάλιστα μιας συγκεκριμένης σονάτας, της K. 448- μπορεί να μειώνει τον αριθμό και τη σοβαρότητα των επιληπτικών κρίσεων σε ασθενείς ακόμη και σε επιληπτικό κώμα.

Πηγή-Αναφορές: Madata.gt

 Τι είναι το Mozart Effect;

Η επίδραση της μουσικής του Mozart (The Mozart Effect) είναι ένας περιεκτικός όρος που δηλώνει τη μετασχηματιστική δύναμη της μουσικής στην υγεία, την εκπαίδευση, και την ευημερία. Αντιπροσωπεύει τη γενική χρήση της μουσικής η οποία μειώνει το άγχος και την κατάθλιψη και προκαλεί χαλάρωση ή ύπνο, ενεργοποιεί το σώμα και βελτιώνει τη μνήμη ή την ευαισθητοποίηση. Καινοτόμες και πειραματικές χρήσεις της μουσικής και του ήχου μπορούν να βελτιώσουν διαταραχές όπως δυσλεξία, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, αυτισμό, και άλλες ψυχικές και σωματικές διαταραχές και τους τραυματισμούς.

 Ποια είναι η ιστορία του Mozart Effect;

Έρευνες με τη μουσική του Μότσαρτ ξεκίνησαν στη Γαλλία στα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν ο Δόκτωρ Alfred Tomatis ξεκίνησε τα πειράματά του με ακουστικά ερεθίσματα για τα παιδιά με διαταραχές στην ομιλία και την επικοινωνία. Μέχρι το 1990, υπήρχαν εκατοντάδες κέντρα σε όλο τον κόσμο που χρησιμοποιούσαν τη μουσική του Μότσαρτ, ειδικά τα κοντσέρτα για βιολί και συμφωνίες, για να βοηθήσουν τα παιδιά με δυσλεξία, διαταραχές στην ομιλία, και αυτισμό.

 Τι είναι συγκλονιστικό για το Mozart Effect;

Ο Μότσαρτ έγραψε περισσότερες από εξακόσιες μεγάλες συνθέσεις κατά τη διάρκεια της ζωής του, αρχίζοντας από την ηλικία των πέντε ετών. Η σαφήνεια, η μορφή, η τελειότητα της μουσικής του, έχουν όλα οδηγήσει στην επιλογή της μουσικής του Μότσαρτ. Η μουσική έχει προσδιορισθεί για διάφορες δραστηριότητες. Οι επιλογές έχουν την αλληλουχία σύμφωνα με το κλειδί, τον ρυθμό, και μια ποικιλία από άλλους ψυχολογικούς, φυσιολογικούς, και αισθητικούς παράγοντες για να επιτευχθεί μια ποικιλία ακουστικών, φυσικών, και συναισθηματικών αντιδράσεων.

 Γιατί είναι η μουσική του Μότσαρτ ευεργετική για τη μάθηση και την υγεία;

Η μουσική του Μότσαρτ είναι η πιο δημοφιλής και έχει ερευνηθεί για να τροποποιήσει την επαγρύπνηση και εγρήγορση. Η δομή της μουσικής του και η ,όχι υπερβολικά, συναισθηματική έκφραση βοηθά στην διευκρίνηση του χρόνου αντίληψης / χώρου. Οι δομές του rondo, σονάτα-allegro, και η μορφή της παραλλαγής είναι βασικά τρόποι με τους οποίους ο εγκέφαλος εξοικειώνεται με την ανάπτυξη των ιδεών.

 Η μουσική του Mozart όντως βοηθά στην αύξηση της νοημοσύνης των ανθρώπων;

Υπήρξαν πολλές διαφορετικές μελέτες, και ίσως εκατό διαφορετικοί τρόποι μέτρησης της νοημοσύνης. Γνωρίζουμε πως ορισμένες μουσικές μας τραβούν περισσότερο την προσοχή, επιτρέποντας την καλύτερη εστίαση και συγκέντρωση. Μελέτες έχουν δείξει ότι το να παίζεις μουσική από νεαρή ηλικία βοηθά στην οικοδόμηση των νευρικών οδών που επιτρέπουν τη γλώσσα, τη μνήμη και την χωρική ανάπτυξη να λάβει χώρα. Η μουσική μπορεί να είναι αποτελεσματική στη μελέτη και να βοηθήσει στη συγκέντρωση. Μια δημοφιλής μελέτη έδειξε ότι οι μαθητές που άκουσαν Μότσαρτ πριν τη δοκιμή, σημείωσαν υψηλότερες βαθμολογίες στο τεστ νοημοσύνης.

 “Mozart is the greatest composer of all. Beethoven created his music, but the music of Mozart is of such purity and beauty that one feels merely found it. That it has always existed as part of the inner beauty of the universe waiting to be revealed”

    ~Albert Einstein

   

“Nevertheless the passions, whether violent or not, should never be so expressed as to reach the point of causing disgust; and music, even in situations of the greatest horror, should never be painful to the ear but should flatter and charm it, and thereby always remain music”.

    ~Wolfgang Amadeus Mozart

Πηγή: The Mozart Effect Resource Center.

(Εργασία: Κυριακοπούλου Βασιλική)