Μερικές σημειώσεις

Από τα πρώτα χρόνια της εμφάνισης του ανθρώπου πάνω στη γη η Τέχνη με διάφορες εκφάνσεις έκανε την παρουσία της αισθητή σε ποικίλες ανθρώπινες εκδηλώσεις, χωρίς όμως σε κάθε εποχή να είναι ξεκαθαρισμένα εντελώς κι ούτε να συμφωνούν όλοι ως προς την αιτία ύπαρξής της, την αξία της καθώς και τη θέση του καλλιτέχνη, του εκφραστή της, μέσα στην κοινωνία.

• Τέχνη (<τίκτω=γεννώ): ειδικότητα στην εκτέλεση χειρωνακτικού έργου/επαγγελματική ικανότητα/επάγγελμα/εμπειρία από την άσκηση ορισμένου έργου/(γεν.) ικανότητα, επιδεξιότητα, μαστοριά/τέχνασμα, πονηριά, τερτίπι/δημιουργία καλλιτεχνημάτων, έργων με αισθητική αξία/καλές τέχνες: αρχιτεκτονική, γλυπτική, ζωγραφική, ποίηση, μουσική, χορός/έβδομη τέχνη, ο κινηματογράφος
• Τέχνη: ανθρώπινη δραστηριότητα που στηρίζεται σε ορισμένες γνώσεις και εμπειρίες και που έχει ως σκοπό τη δημιουργία ενός πνευματικού ή τεχνικού έργου. / Δημιουργία έργων που εκφράζουν το αισθητικά καλό και προκαλούν στο θεατή, στον ακροατή ή στον αναγνώστη αισθητική απόλαυση

• ένας ορισμός: Ως ΤΕΧΝΗ θα μπορούσαμε να ορίσουμε την ενέργεια του ανθρώπου να ανακαλύπτει το ωραίο και το όμορφο και με ποικίλες μορφές να το μορφοποιεί και να το προβάλλει. Με την ΤΕΧΝΗ επιτυγχάνεται η αισθητική μορφοποίηση του εσωτερικού κόσμου του καλλιτέχνη, των σκέψεων, των αισθημάτων των πόθων του... Η έννοια χωρίζεται σε δύο υποσύνολα: με το πρώτο εννοούνται οι ΚΑΛΕΣ ΤΕΧΝΕΣ εν γένει, ενώ στο δεύτερο ανήκει η οποιαδήποτε επιδεξιότητα έχει αποκτηθεί σε κάποιο τομέα, που εξυπηρετεί κάποιους πρακτικότερους σκοπούς και συγχρόνως έχει και μια κάποια καλλιτεχνική υπόσταση (ξυλουργική τέχνη, καλαθοπλεκτική κ.ά.).

• ειδολογικός χωρισμός

• Εικαστικές ή πλαστικές: Ζωγραφική, Γλυπτική, Αρχιτεκτονική
• Φωνητικές ή τονικές: Μουσική, Λογοτεχνία
• Κινητικές ή μιμητικές (σύνθετες): Χορός, Θέατρο, Κινηματογράφος

Αίτια ύπαρξης Τέχνης

Η τέχνη γεννήθηκε (αλλά και εξακολουθεί να υφίσταται), γιατί εξυπηρετούσε (και εξυπηρετεί) ποικίλες ανάγκες:

• προσπάθειας μίμησης
• κατανόησης του κόσμου
• έκφρασης
• επικοινωνίας
• ανάτασης
• θρησκευτικών αναζητήσεων: εξορκισμού του κακού, επικοινωνίας με το μεταφυσικό...
• αναζήτησης/εύρεσης του «ωραίου»
• ...

Αξία Τέχνης

Το περιεχόμενο και η αξία της Τέχνης έγκειται και εστιάζεται στους παραπάνω και παρακάτω σκοπούς που αυτή υπηρετεί και πραγματώνει:

α)Ατομικό επίπεδο

• αναζήτηση/έκφραση του «ωραίου»
• έκφραση βιωμάτων, αντιλήψεων, πόθων, οραμάτων, προβληματισμών...
• ψυχαγωγία
• ψυχική καλλιέργεια, ισορροπία, εμπλουτισμός
• «κάθαρση», εξευγενισμός
• όργανο ηθικής... «τελείωσης»
• απομάκρυνση από την πεζότητα
• απεικόνιση/έκφραση εσωτερικού κόσμου
• όξυνση των αισθήσεων
• αισθητική παιδεία, συγκίνηση, απόλαυση
• ανθρωπογνωσία, ερμηνεία του ανθρώπου
• αυτογνωσία
• εξύψωση/εσωτερική λύτρωση του ανθρώπου (& καλλιτέχνη & δέκτη)
• συναισθηματική λύτρωση & πλούτος
• πνευματική ανάπτυξη, ανάταση, καλλιέργεια
• καταξίωση της πνευματικότητας του ανθρώπου
• προβληματισμός, αφύπνιση, αγώνας...
• ...

β)Κοινωνικό επίπεδο

• κώδικας

• επικοινωνίας
• διάδοσης ιδεών, απόψεων, τάσεων...
• «τελείωσης»
• μεταρρύθμισης

• μορφωτικά ερεθίσματα
• διδασκαλία-μόρφωση-παιδεία
• παροχή παραδειγμάτων-προτύπων για μίμηση ή αποφυγή
• προβολή αξιών, ιδανικών, προτύπων...
• γνώση/ερμηνεία του κόσμου
• επικοινωνία καλλιτέχνη-κοινού
• κοινωνική ευαισθητοποίηση, ενεργοποίηση, προβληματισμός...
• κοινωνική εγρήγορση, παρότρυνση για σκέψη, δράση, δημιουργία...
• διαμόρφωση κοινωνικών συνθηκών
• καθοδήγηση
• πεδίο προσέγγισης
• σημείο κοινωνικής σύγκλισης & συνοχής
• συνεκτικός κρίκος λαών, πολιτισμών...ειρήνη
• ιστορική μαρτυρία/πηγή (πβ. αρχαιολογία)
• ...

  Προϋποθέσεις Τέχνης

• ελευθερία
• πολιτική βούληση/λαϊκή απαίτηση
• παιδεία/μόρφωση
• γνώση
• ταλέντο
• αίσθημα ευθύνης
• υπομονή/επιμονή
• υλική υποδομή: κτήρια, μέσα, δάσκαλοι...
• πάλεμα με τις αντιξοότητες
• φιλοσόφηση περί Τέχνης
• ...

Άσχημα επιφαινόμενα τέχνης

• εμπορευματοποίηση
• προπαγάνδα
• παραπληροφόρηση
• εξυπηρέτηση συγκεκριμένων πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών... συμφερόντων
• ...

Ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης της τέχνης

• Ενασχόληση όλων με την Τέχνηεισαγωγής της στη σχολική εκπαιδευτική πραγματικότητα...
• Διαμόρφωση συνθηκών έκφρασης (μέσα, ελευθερία κλπ)
• Διαμόρφωση (μόρφωση) ενός κοινού με αισθητικά κριτήρια για την τέχνη

(Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από  το ίντερνετ)