Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Ψυχολογία και Τέχνη - Σχήμα (εργασία σε εξέλιξη)

ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ Ο ΚΥΚΛΟΣ

Ο κύκλος ή ο δίσκος, συμβολίζουν την τελειότητα και την αιωνιότητα. Είναι το σύμβολο που ενώνει το πνεύμα με την ύλη. Είναι το σχήμα που έχει άπειρη δύναμη, γιατί δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Συμβολίζει την ολοκλήρωση και την πληρότητα. Ο χώρος εντός του, μας επικεντρώνει στη σύνθεση με τον εαυτό, ενώ παράλληλα, μας προφυλάσσει από οποιεσδήποτε κακόβουλες ενέργειες.

ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ
Το τετράγωνο αντιπροσωπεύει την τάξη και την ισορροπία. Είναι ένα σχήμα όπου δείχνει σταθερότητα και δυναμισμό. Ο κύβος, ένα από τα πέντε στερεά του Πλάτωνα, θεωρήθηκε ως ένα από τα στοιχεία της φύσης από τους αλχημιστές, οι οποίοι πίστευαν ότι αντιπροσώπευε τη γη, λόγω της γεωμετρίας του. Υποστήριζαν ότι μόνο ο κύβος από όλα τα γεωμετρικά θα μπορούσε να δομήσει στερεά σώματα, γιατί είναι το μόνο γεωμετρικό στερεό το οποίο μπορεί να δομήσει ένα σώμα χωρίς εσωτερικά κενά ταυτίζοντάς τον με τη γη και τα στερεά σώματα γενικά.

ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ
Για τις απόκρυφες τέχνες, τα τρίγωνα έχουν ένα βαθύτερο, πνευματικό νόημα.  Για τον αποκρυφισμό, τα τρίγωνα αντιπροσωπεύουν μια συγχώνευση των πνευματικών και γήινων σφαιρών και θεωρούνται σύμβολα που ονομάζονται «πνευματικά τρίγωνα».  Πιο συγκεκριμένα, τα πνευματικά τρίγωνα αντιπροσωπεύουν την τρισυπόστατη θεότητα (ή θεός των τριών), καθώς και τον προσδιορισμό των γεωγραφικών πνευματικών πυλών (γεωγραφικές περιοχές).\
Ψυχολογία των σχημάτων (σύμφωνα με τον Βασίλι  Καντίνσκι: Ρώσος ζωγράφος, θεωρητικός και δάσκαλος της τέχνης, 1866-1944).

Πηγή: Βιβλίο Εικαστικής Τέχνης Α΄ Λυκείου


Η επιφάνεια του έργου απελευθερώνει «έναν εσωτερικό ήχο» που απορρέει από το σχήμα της. Το τετράγωνο δείχνει ισορροπημένο, το οριζόντιο παραλληλόγραμμο ήρεμο, ενώ το όρθιο παραλληλόγραμμο δυναμικό. Τα στοιχεία που βρίσκονται στο επάνω μέρος της επιφάνειας δίνουν μία αίσθηση ελαφράδας, ελευθερίας και κίνησης ενώ σχήματα που βρίσκονται στο κάτω μέρος δείχνουν βαρύτητα. Έτσι σχήματα στο κέντρο δείχνουν αδράνεια, στο πλάι κίνηση, στο κάτω μέρος πτώση και στο πάνω ανύψωση. Παραλλήλως, σχήματα που βρίσκονται προς τα κάτω δηλώνουν εγγύτητα προς τον θεατή, ενώ σχήματα που τοποθετούνται προς τα επάνω δηλώνουν απόσταση από τον θεατή.    
Οι ιδιότητες των σχημάτων της δαιμονικής δραστηριότητας και της επιρροής στη γη) που βρίσκονται σε χάρτες ή αγροτεμάχια.   Στην αρχαιότητα, τα τρίγωνα σχεδιάστηκαν από τους αρχαίους για να εξηγήσουν την μυστική τάξη του σύμπαντος. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι με τα τρίγωνα συμβολικά αποκαλύπτονταν ότι τρία πνεύματα είχαν συναντηθεί στην γεωγραφική ή την κοσμική σφαίρα .

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΣΧΗΜΑΤΩΝ(στην ψυχολογία)
Πηγή: http://filosofia-erevna.blogspot.gr/2012/09/blog-post_8305.html

Η σημασία των σχημάτων έχει μια μεταφυσική επίπτωση πάνω στις αισθήσεις μας . Τα σχήματα δεν είναι μόνο γεωμετρικές παραστάσεις , αλλά και αισθητικές.  Μπορούμε να δούμε τον κύκλο ή το τετράγωνο σαν δεδομένη μορφή , όμως στο βάθος η ουσία τους είναι  ακαθόριστη και κατανοείται μόνο μέσα από τα πράγματα τα οποία αποτελεί μέρος.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ( Gestalt): http://graphicdesign.spokanefalls.edu/tutorials/process/gestaltprinciples/gestaltprinc.htm

Οπτική Τέχνη
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_art

Οι άνθρωποι, από την φύση της σκέψης τους, τείνουν να αναλύουν τον γύρω κόσμο ταχύτατα κινούμενοι μέσα σε ένα θεματικό πλαίσιο και ερευνώντας από το γενικό στο ειδικό. Με αυτό τον τρόπο λειτουργεί και η ψυχολογική αντίδρασή μας στην εικόνα, στο σχήμα και στο χρώμα, εφόσον έρευνες έχουν δείξει πως απλές συνθέσεις που εξελίσσονται σε πολύπλοκες μας ελκύουν το ενδιαφέρον πιο πολύ από στεγνές(απλές) ή παραγεμισμένες(πολύπλοκες) συνθέσεις.
Σε μία πρόσφατη μελέτη είχε επίσης βρεθεί ότι έχουμε την τάση να βαθμολογούμε το φυσικό περιβάλλον και τις εικόνες του τοπίου ως πιο σύνθετες, ως εκ τούτου, μας αρέσει περισσότερο το οικείο περιβάλλον σε σχέση με το αφηρημένο καθώς η αναπαράσταση των φυσικών σχημάτων μας παραπέμπει στην πραγματικότητα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η αφηρημένη τέχνη, η οποία κρύβει την πραγματικότητα, δεν είναι ένα ευχάριστο θέαμα εφόσον σε αυτή ο παρατηρητής μπορεί να διακρίνει ένα θέμα.

Αυτόματη αξιολόγηση
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_art

Οι μελέτες που εξετάζουν την σιωπηρή, αυτόματη αξιολόγηση των έργων τέχνης έχουν διερευνήσει πώς οι άνθρωποι αντιδρούν σε αφηρημένα και εικονιστικά έργα τέχνης στο κλάσμα του δευτερολέπτου πριν προλάβουν να αντιληφθούν τα σχήματα ή τα χρώματα του έργου. Στην έμμεση αξιολόγηση, οι άνθρωποι αντιδρούσαν πιο θετικά στην εικονιστική τέχνη, όπου μπορούσαν τουλάχιστον να ξεχωρίσουν τα σχήματα.  Στην ρητή αξιολόγηση, όταν οι άνθρωποι εμβάθυναν στην τέχνη, δεν υπήρχε πραγματική διαφορά στην κρίση μεταξύ της αφηρημένης και της παραστατικής τέχνης .

Αισθητική εμπειρία
Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_art

Τέχνη θεωρείται ότι είναι ένα υποκειμενικό πεδίο, στο οποίο ένας συνθέτει και βλέπει το έργο τέχνης με μοναδικό τρόπο που αντανακλά της εμπειρίες του, τις γνώσεις, τις προτιμήσεις και τα συναισθήματα του. Η αισθητική εμπειρία περιλαμβάνει τη σχέση μεταξύ του θεατή και του αντικειμένου τέχνης. Από την πλευρά του καλλιτέχνη, υπάρχει μια συναισθηματική προσκόλληση που οδηγεί την εστίαση προς την τέχνη. Ένας καλλιτέχνης πρέπει να είναι εντελώς σε αρμονία με το αντικείμενο της τέχνης, προκειμένου να εμπλουτίσει τη δημιουργία του. Όπως το κομμάτι της τέχνης εξελίσσεται κατά τη διάρκεια της δημιουργικής διαδικασίας, το ίδιο κάνει και ο καλλιτέχνης. Όσο αναπτύσσονται  και  αλλάζουν η τέχνη ή και ο ίδιος ο καλλιτέχνης αποκτούν νέο νόημα. Αν ο καλλιτέχνης είναι πολύ συναισθηματικά συνδεδεμένος ή δεν έχει συναισθηματική συμβατότητα με ένα έργο τέχνης, τότε αυτό θα επηρεάσει αρνητικά το τελικό προϊόν. Σύμφωνα με Bosanquet (1892), η «αισθητική στάση" είναι σημαντική για την προβολή της τέχνης γιατί μας επιτρέπει να εξετάσουμε ένα αντικείμενο με ανθρώπινο-συναισθηματικό ενδιαφέρον. Ωστόσο, η τέχνη αυτή δεν θυμίζει μια αισθητική εμπειρία, εκτός εάν ο θεατής είναι πρόθυμος και ανοιχτεί σε αυτό. Δεν έχει σημασία πόσο συναρπαστικό είναι το αντικείμενο, εναπόκειται στον θεατή να επιτρέψει την ύπαρξη μιας τέτοιας εμπειρίας.

Συμμετρία

Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/Psychology_of_art

Η συμμετρία και η ομορφιά έχουν έναν ισχυρό βιολογικό δεσμό που επηρεάζει τις αισθητικές μας προτιμήσεις. Έχει αποδειχθεί ότι οι άνθρωποι τείνουν να προτιμούν τέχνη που περιέχει συμμετρία , θεωρώντας το έργο πιο όμορφο. Επιπλέον, η συμμετρία σχετίζεται άμεσα με την όμορφη απόδοση ενός προσώπου ή έργου τέχνης. Όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετρία ενός  έργου ή προσώπου, γενικά τόσο πιο όμορφο φαίνεται να είναι.

Η Ιστορία των Σχημάτων
Πηγή: home.btconnect.com/shapemakingclub/historyofshapes.html

Τα  σύγχρονα σχήματα έχουν αναπτυχθεί με τα χρόνια από τα 5 Πλατωνικά Στερεά. Πολλά από τα παρακάτω σχήματα μας είναι γνωστά.

Οι τρείς κύριες ομάδες των στερεών
Πλατωνικά Στερεά
Στην πλατωνική ομάδα υπάρχουν 5 σχήματα, αυτά τα σχήματα έχουν ανακαλυφθεί από τους Αρχαίους Έλληνες, στην αγάπη τους για τη γεωμετρία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα πέντε πλατωνική στερεά σχετίζονται / συνδέονται με τη γη, τον αέρα, την φωτιά, το νερό και τον αιθέρας (μυστηριώδης ουσία, η ποιητική προσωποποίηση του καθαρού ανώτερου αέρα που αναπνέουν οι Ολύμπιοι).

Αρχιμήδεια Στερεά: Στην αρχιμήδεια ομάδα υπάρχουν 13 μορφές, αυτά τα σχήματα ανακαλύφθηκαν από τον Αρχιμήδη Αρχαίο Έλληνα μαθηματικό ο οποίος γεννήθηκε στις Συρακούσες(287 π. Χ.).
Στην ομάδα των Αρχιμήδειων Duals(διπλά) υπάρχουν 13 μορφές. Αυτά τα σχήματα δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά από έναν μαθηματικό από το Βέλγιο  το 1862. Προς τιμήν αυτού πήραν επίσης το όνομα Καταλανικά Στερεά.

Κέπλερ Πολύεδρα :Στην ομάδα του Κέπλερ (πόινσοτ)  υπάρχουν 4 μορφές, αυτά τα σχήματα ανακαλύφθηκαν από τον Κέπλερ, αυστριακό μαθηματικό και αστρονόμο. Τα στερεά Κέπλερ είναι «αστερισμοί» των Πλατωνικών Στερεών.

(Εργασία: Παναγιώτης Μαυροείδης)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου